Каква е ситуацијата со ТикТок во Македонија?
За разлика од делумната одлучност на Албанија, пристапот на Македонија кон регулативата на ТикТок се карактеризира со впечатлив недостаток на иницијатива. Оваа неактивност е особено загрижувачка со оглед на експлозивниот раст на платформата во земјата. Според неодамнешните проценки, над 40% од корисниците на интернет во Македонија се активни на ТикТок, а мнозинството се на возраст под 34 години.
Колебливоста да се регулира ТикТок во Македонија произлегува од комплексна комбинација на фактори. Аспирациите на земјата за членство во ЕУ играат значајна улога, при што, креаторите на политики се претпазливи за спроведување мерки што би можеле да се сфатат како ограничување на дигиталните слободи. Дополнително, популарноста на платформата меѓу младите гласачи ја прави регулацијата политички чувствително прашање.
Сепак, оваа парализа има своја цена. Извештаите за опасни предизвици на ТикТок, како што е предизвикот „Супермен“, предизвикаа тревога кај родителите и воспитувачите. Недостигот на кохезивна стратегија за справување со овие ризици ги остава младите во Македонија изложени на долготрајна штета. Покрај непосредните физички опасности, сајбербулингот, проблемите со приватноста на податоците и ширењето на дезинформации на платформата остануваат нерешени.
Министерот за дигитална трансформација Стефан Андоновски изјави дека Македонија не планира да ја ограничи употребата на ТикТок, туку дека е потребна поголема едукација на децата и родителите, ставајќи акцент на развојот на Центарот за побезбеден интернет за деца следната година.
Отсуството на силна програма за дигитална писменост во македонскиот образовен систем е критично прашање што ги влошува ризиците поврзани со нерегулираната употреба на социјалните медиуми, особено на платформи како TикТок, со далекусежни последици за младите во земјата и за нејзината дигитална иднина.
Овој недостаток во дигиталната писменост се манифестира на различни начини:
– Младите корисници често се борат да идентификуваат лажни вести, теории на заговор или погрешна содржина. На ТикТок, каде што информациите брзо се шират преку кратки, привлечни видеа, тоа може да доведе до брзо ширење на лажни или штетни идеи.
– Многу млади не се свесни за обемот на собирање податоци на платформите на социјалните медиуми. Тие може несвесно да споделуваат чувствителни лични информации, не разбирајќи како овие податоци може да се користат или потенцијално злоупотребени.
– Без соодветно образование за дигиталниот бонтон и безбедноста на интернет, младите корисници може да станат или сторители или жртви на сајбербулинг, честопати несфаќајќи ги реалните последици од постапките во онлајн просторот.
Глобални перспективи: Лекции за Балканот
Додека Албанија и Македонија се движат кон своите предизвици на ТикТок, тие можат да извлечат вредни сознанија од глобалните пристапи. Индиската целосна забрана на ТикТок во 2020 година, заедно со бројни други кинески апликации, беше драстична мерка поттикната од загриженоста за националната безбедност. Иако е ефикасен во елиминирањето на согледаните закани, овој пристап е критикуван поради неговото влијание врз дигиталните права и економските можности и служи како предупредувачка приказна за потенцијалните последици од премногу рестриктивните мерки.
Спротивно на тоа, регулаторната рамка на Европската Унија, особено Законот за дигитални услуги и Законот за дигитални пазари, обезбедува понијансиран пристап. Овие регулативи се фокусираат на транспарентност, одговорност и заштита на корисниците, без прибегнување кон директни забрани. Овој модел би можел да понуди план за урамнотежена регулатива која ги почитува дигиталните права додека се справува со безбедносните проблеми.
Соединетите Држави усвоија повеќеслојна стратегија, комбинирајќи ги ограничувањата на владините уреди со предложената легислатива. Тековните преговори со компанијата за решавање на безбедносните проблеми покажуваат подготвеност на САД да се вклучат во дијалог додека се одржува цврст став за прашањата за националната безбедност. Овој пристап ја нагласува важноста на флексибилноста и приспособливоста во справувањето со дигиталните платформи кои брзо се развиваат.
Колаборативниот модел на Австралија нуди уште една перспектива. Работејќи со ТикТок за спроведување на посилни мерки за заштита на податоците и политики за умереност на содржината приспособени на локалните грижи, Австралија покажа дека соработката меѓу владите и технолошките компании може да даде позитивни резултати. Овој пристап може да биде особено релевантен за помалите нации како Македонија, каде што градењето партнерства може да биде поизводливо од наметнувањето еднострани ограничувања. (Рацин.мк)
