ЕУ „оаза“ на мирот, уставни измени во „диоптријата“ на Русија!


Дестан Јонузи

Политичките елити во земјава го немаат луксузот да пристапат лаконски или со партиски калкулации. Не треба да ги водат илузии дека отфрлањето на уставните измени, кои се единствениот услов за Северна Македонија да продолжи непречено во евроинтеграцискиот пат, може да има друга подобра алтернатива. Интеграцијата на Северна Македонија во ЕУ главно зависи од напорите и посветеноста на самите политички елити да спроведат реформи и да ги исполнат критериумите за членство

Неодамнешните настани на северот на Косово уште еднаш покажаа дека Балканот и понатаму останува „оаза“ на пловидба меѓу Русија и „Западот“ и „пустина“ на кревкиот мир меѓу народите.

Од друга страна, за стабилизирање на Балканот, како и за спречување на ескалација и натамошни немири и турбеленции, Европската унија (ЕУ) прави бројни напори за забрзување на европската интеграција на земјите кандидати.

Интеграцијата на Северна Македонија во ЕУ досега се сметаше како прашање на нејзината иднина и принципиелен меѓународен стратешки интерес, но по неодамнешните настани на северот на Косово, отворањето на преговорите за членство е и безбедносно прашање. Подигнувањето на прашањето за членството на земјата на безбедносно ниво е добра шанса да се забрза тој пат.

Политичките елити во земјава го немаат луксузот кон оваа можност да пристапат лаконски или со партиски калкулации. Не треба да ги водат илузии дека отфрлањето на уставните измени, кои се единствениот услов за Северна Македонија да продолжи непречено во евроинтеграцискиот пат, може да има друга подобра алтернатива.

Можеби, за противниците на уставните измени друга алтернатива би можело да биде сојузот со Русија?!

Членството на Македонија во ЕУ може да биде важен чекор за намалување на руското влијание на Западен Балкан.

Политичко и економско влијание на ЕУ: Македонија како членка на ЕУ ќе биде вклучена во интегрирана политичка и економска структура со другите земји-членки. ЕУ има големо влијание врз политичкото и економското одлучување во земјите-членки, обезбедувајќи финансиска и политичка поддршка за нивниот развој. Ова ќе го намали влијанието на Русија и другите земји кои можеби имаат интереси во регионот.
Зајакнување на демократските институции: Процесот за членство во ЕУ бара подобрување на демократските институции и владеењето на правото во земјите апликанти. Ова ја вклучува независноста на судството, борбата против корупцијата и подобрувањето на транспарентноста во управувањето. Преку овие реформи, Северна Македонија ќе го зајакне владеењето на правото и ќе го намали просторот за надворешно влијание, вклучително и руското влијание.

Регионална интеграција и енергетска безбедност: Членството во ЕУ ќе ја олесни регионалната интеграција на Западен Балкан, промовирајќи ја стабилноста и соработката меѓу земјите. Овој фактор е важен за намалување на руското влијание, бидејќи ЕУ има интерес да ја промовира стабилноста и безбедноста во регионот. Преку инфраструктурни проекти и енергетска соработка, Северна Македонија ќе ја зголеми својата енергетска независност и ќе ја намали зависноста од руските енергетски извори.

Русија во неколку наврати покажа противење на процесот на интеграција на Северна Македонија во ЕУ. Според Русија, проширувањето на ЕУ на Западен Балкан се смета за повратно влијание на западното влијание во регионот кој се „смета“ за руска сфера на влијание.
Русија употреби политички и дипломатски средства за да влијае на процесот на интеграција на Северна Македонија во ЕУ. На пример, во 2017 година, Русија блокираше резолуција во Советот за безбедност на ОН, која требаше да го олесни патот за почеток на преговорите за членство на Северна Македонија со ЕУ.

Исто така, Русија сака да влијае и на јавното мислење во Северна Македонија користејќи медиуми и пропаганда за ширење негативни пораки и промовирање на негативна слика за ЕУ. Овие напори доведоа до внатрешно несогласување и поделби во однос на интеграцијата на Северна Македонија во ЕУ.

Сепак, важно е да се напомене дека влијанието на Русија во Северна Македонија во овој процес е релативно мало. Северна Македонија има за цел да ги исполни критериумите за членство во ЕУ и ја има поддршката од повеќето земји од ЕУ. Така, интеграцијата на Северна Македонија во ЕУ зависи главно од напорите и посветеноста на самите политички елити да спроведат реформи и да ги исполнат критериумите за членство.

Back to top button
Close