Лекот кој ми го врати животот, србинката Ана Костадиновиќ за Трикафта
-После првото примање на лекот Трикафта, после тој прв ден со Трикафта дојдоа моите моменти кога сфатив дека остатокот на животот е единствено мој и едвај чекам да го живеам, вака 30-годишната Ана Костадиновиќ од Србија, пациентка од цистична фиброза лани во септември за BBC на српски јазик ја опиша промената која и ја донел овој нов лек за болните од цистична фиброза.
Во Србија е воведен како лек во 2021-ва година, а на крајот на таа година првите пациенти почнуваат да добиваат Трикафта. Лекот е создаден во САД каде го носи името Трикафта и е дозволен за употреба во 2019-та, а во Европската Унија е регистриран во 2021-ва под името Кафтрио. Произведувач на Трикафта е компанијата Vertex Pharmaceuticals Incorporated, која изврши две клинички испитувања кои покажаа извонредни промени на работењето на белите дробови кај пациенти заболени од цистична фиброза.
-Сега можам се, претходно се подготвував по три часа пред да тргнам на работа, кога го шетав моето куче се заморував, ми беше тешко по скали, имав чести напади на астма и на кашлање. После првите третмани, заминав во Виена, па на одмор на Крк во Хрватска каде два дена бев на забави. Не застанав, ми беше чудно, објаснува србинката Ана Костадиновиќ во изјава за BBc на српски јазик.
Таа е една од 60-те пациенти кои се веќе на листата и кои се лекуваат со Трикафта. Ана раскажува и дека првата апликација на лекот ја имала во центарот за цистична фиброза во Сремска Каменица ( во Србија има вкупно 4 центри, а сега таму се лекуваат и возрасни пациенти од Црна Гора).
По патот кој за македонските пациенти се уште е само во план, веќе чекорат и пациентите со цистична фиброза во Црна Гора. Ги има 38, а државата решила да издвои 5,2 милиони евра за првата група од 26 пациенти кои ќе добијат терапија со Трикафта.
– Два основни услови за да може да примите трикафта е пациентот да има наполнето 6 години и да има барем една мутација делта F 508, тоа е мутација која болните од цистична фиброза најчесто ја имаат, вели Владислав Вујковиќ, претседател на здружението на заболени од цистична фиброза во Црна Гора.
И пациентите во Хрватска се лекуваат со Трикафта, односно со Кафтрио. Лекот е одобрен за пациентите од Хрватскиот фонд за здарвствено осигурување во септември 2021-ва. Во Хрватска има околу 150 регистрирани пациенти.
Трикафта е револуционерен лек, а самите болни велат дека е лек кој им дава да живеат, а не како сегашната терапија која ја добиваат во Македонија, која само им овозможува да преживеат. Нус појавите се минимални, а првите ефекти на терапијата се видливи веќе 24 дена по првата доза. Дишењето на заболените е веќе олеснето после неполн месец.
Трикафта е лек комбиниран од три состојки потребни за лекување на цистичната фиброза. Единствен проблем е во цената бидејќи станува збор за еден произведувач и мал пазар, па така годишната терапија за еден пациент чини 300 илјади евра според македонските власти, односно 200 илјади евра е цената по која Трикафта ја купува Црна Гора.
Производителот Vertex е на удар поради скапата цена со што се оневозможува пристап до лекот на посиромашните кои не се дел од здравствените системи и мора сами да го плаќаат. Деновиве имаше протести на пациенти во 4 земји, во завојуваната Украина, во Јужна Африка, во Бразил и во Индија, кои со петиција бараат нивните влади да ги поништат фармацевтските дозволи за компанијата Vertex.
Но, и таму веќе се употребува магичниот лек за луѓето кои живеат со цистична фиброза во белите дробови. Во Македонија тоа е на самиот зачеток и почна дури откако болните протестираат пред министерството и владата.
…
