Мелничарите алармираат: Нестабилен квалитет на пченицата го разнишува ценовниот мир на лебот
Ниту цената на лебот, ниту откупната цена на пченицата може да се сметаат за сигурни, предупредуваат мелничарите. Според претседателот на Групацијата на мелничко-пекарската индустрија, Горан Малишиќ, откако жетвата напредува квалитетот на зрното нагло опаѓа, па договорените 12 денари за килограм повеќе не соодветствуваат на реалната вредност.
Малишиќ вели дека во последните неколку дена пченицата сè почесто не ги исполнува условите за човечка исхрана. Тоа ќе го ограничи откупот, бидејќи мелничарите нема да плаќаат премија за стока непримерна за производство на лебно брашно. Инаку, откупните цени на меркантилната пченица во регионот се движат меѓу 155 и 160 евра по тон, но традиционално македонските земјоделци добиваат повисока цена од светските берзи – модел кој, според индустријата, повеќе не е одржлив ако квалитетот продолжи да паде.
Домашната мелничка индустрија, еднаш составена од 79 мелници, денес брои едвај десет активни капацитети, од кои повеќето работат за сопствени пекарници или со минимални 15-20 проценти од можниот обем. Додека државата смирува дека резервите се полни и дека, ако е нужно, ќе бидат активирани, Малишиќ предупредува дека домашното производство мора да се заштити системски, а не со краткорочни популистички мерки. Потребни се околу 300 илјади тони пченица од прва класа за целосно покривање на потрошувачката.
Главната закана, според него, е евтиниот, субвенциониран увоз – пред сè од Србија – кој го притиска локалниот пазар и ги обесхрабрува домашните земјоделци. Силните разлики меѓу ресорните министерства, едното што притиска за ниски малопродажни цени, другото за повисоки откупни, дополнително ја потхрануваат неизвесноста. На тоа се надоврзуваат и растечките трошоци за енергенси и работна сила, како и намалената побарувачка поради иселувањето на населението.
„Без јасна стратегија и силна преработувачка индустрија, домашната пченица ќе продолжи да тоне, а со неа и нашата способност да ги контролираме цените на лебот и брашното“, порачува Малишиќ, потсетувајќи дека околните земји одамна воведоа механизми за заштита на своите производители. Доколку Македонија не го направи истото, додава тој, стабилноста на клучната прехранбена линија останува под знак прашалник.
