„Никој не остана“: Трамп ги отпушти сите експерти за Русија пред средбата со Путин

Доналд Трамп се упатува кон средбата со Владимир Путин во Алјаска неподготвен. Со радикални намалувања на персоналот за надворешна политика и претседателот кој регрутира лојални луѓе наместо експерти во својот тим, администрацијата останува без никој што ги разбира намерите и методите на руското раководство и нејзиниот лидер. На Трамп му требаат само советите од неговите „талентирани“ помошници и сопствените инстинкти за да го сфати Путин, вели Белата куќа.

Офицерот на КГБ кој ја води Русија е познат по своите манипулативни тактики, неговата способност да ги убедува луѓето и да ги изненади, да ги извртува фактите и да ја претстави ситуацијата во поволно светло. „Мора да бидете во можност да избегнете паѓање во неговите паметни стапици и да се согласите со нешто што Путин можеби го претставува како разумно, но всушност е искривување“, изјави за „Фајненшл тајмс“ Ерик Грин, кој беше виш директор за Русија во Советот за национална безбедност на Џо Бајден.

Но, Трамп сега практично нема Совет за национална безбедност, кој традиционално беше вклучен, меѓу другото, во подготовка на важни самити, координирајќи го собирањето информации за нив од различни агенции. Стандардниот процес на надворешна политика предводен од Советот за национална безбедност во голема мера се распадна, изјави за „ФТ“ висок американски функционер запознаен со ова прашање. Улогата на советник за национална безбедност привремено ја извршува државниот секретар Марко Рубио. Помошникот-државен секретар за европски прашања сè уште не е потврден од Сенатот. Трамп дури нема ниту амбасадори во Русија и Украина. „Сигурно може да се каже дека на Трамп не му остана ниту еден специјалист кој би ги разбрал Русија и Украина и би го советувал“, вели Ерик Рубин, поранешен американски амбасадор во Бугарија.

Со Путин преговара специјалниот пратеник Стив Виткоф, кој порано беше вклучен во трансакции со недвижности. По неколку посети на Москва напролет, тој почна јавно да ги повторува точките на разговор на руската пропаганда за украинското прашање. Виткоф исчезна од вид во последните месеци, кога Трамп почна да изразува незадоволство од континуираното бомбардирање на украинските градови од страна на Путин, но минатата недела повторно отпатува во Москва и го донесе новиот предлог на Путин за решавање на конфликтот.

Точно, европските сојузници на Соединетите Американски Држави, кои Вашингтон ги информираше за посетата и претстојната средба во Алјаска, не беа во можност јасно да разберат од што се состои таа. Особено, од изразеното барање на Путин да му се даде целата територија на регионите Донецк и Луганск, не е јасно, на пример, што ќе се случи со окупираните земјишта во регионите Херсон и Запорожје.

„Набрзина организираните состаноци ретко ги даваат посакуваните резултати, а сè во врска со посетата на Виткоф на Москва, што доведе до поканата за Алјаска, е целосен хаос“, рече Марк Чемпион, колумнист на Блумберг кој ги покрива темите за Европа, Русија и Блискиот Исток.

Поранешниот амбасадор на САД во Полска, Даниел Фрид, зборува за претстојната средба на Трамп со Путин:

„Не можете да дозволите тој и Виткоф да импровизираат, едноставно затоа што не знаат доволно. Треба да има некој во просторијата кој може само да го погледне претседателот, да превртува очи, да ја тресе главата“.

Една таква личност во првиот мандат на Трамп беше неговата советничка за Русија, Фиона Хил. Но, дури и со неа, средбата на Трамп во 2018 година со Путин во Хелсинки помина толку лошо што Хил размислувала да лажира пожар со надеж дека ќе го спречи настанот. Трамп, особено, ги сфати уверувањата на Путин како да се точни дека Русија не се обидела да се меша во претседателските избори во САД во 2016 година. Подоцна ги цитираше зборовите на соговорникот, и покрај тоа што истрагите на американските разузнавачки служби покажаа спротивното.

Недостатокот на специјалисти за Русија делумно се должи на масовните отпуштања извршени од новата администрација. Во јули, Стејт департментот отпушти повеќе од 1.300 вработени, вклучувајќи аналитичари кои се фокусираа на Русија и Украина во разузнавачкото биро на агенцијата.

Покрај тоа, дипломатскиот кор се намали за околу 25 отсто од јануари, поради отпуштања и заминувања, според Американското здружение на надворешни служби, синдикатот на дипломати. Меѓу оние што остануваат, моралот е „најнизок што може да биде“, според Рубин, кој го водее здружението до 2023 година.

„За Русија и за секое друго прашање, претседателот Трамп секогаш е информиран од неговиот талентиран тим за национална безбедност… и на крајот ја донесува одлуката за која верува дека е најдобра за земјата“, изјави за „Фајненшл тајмс“ заменик-портпаролката на Белата куќа, Ана Кели.

Трамп ќе се потпре на своите инстинкти при донесувањето одлуки за самитот во Алјаска, изјавија претставници на Белата куќа за „Политико“. Самиот претседател во понеделникот ја нарече средбата со Путин „преиспитување“, велејќи дека може да каже во рок од две минути дали може да се постигне напредок во решавањето на конфликтот во Украина.