Од Будимпешта до санкции: Еден телефонски разговор на Путин скапо го чинеше

Само пет дена по оптимистичниот телефонски разговор со рускиот претседател Владимир Путин, американскиот лидер Доналд Трамп ја откажа најавената средба во Будимпешта и воведе нови санкции кон Москва – првпат во неговиот втор мандат, пренесува CNN.

Прекинот на плановите дојде откако американските власти сфатиле дека ставот на Путин во однос на војната во Украина останал непроменет. Продолжените напади врз цивили, максималистичките барања кон Киев и одбивањето на прекин на огнот биле доволен сигнал за Трамп дека нема простор за напредок. „Едноставно не ми изгледаше исправно“, изјави тој. „Не чувствував дека ќе стигнеме таму каде што треба, затоа го откажав.“

Оваа одлука беше поздравена од европските сојузници на Вашингтон и дел од американската јавност, но остро осудена од Москва. По месеци закани без конкретни потези, Трамп конечно презеде најдиректен чекор во насока на казнување на Русија поради продолжувањето на војната. „Едноставно почувствував дека е време“, рече тој при објавата на санкциите од Белата куќа.

Според извори од администрацијата, не постоел еден пресуден момент, туку постепено разочарување поради тоа што Путин не покажувал вистинска волја за прекин на конфликтот. Трамп дури се пожалил: „Секој пат кога зборувам со Владимир, имаме добри разговори – а потоа не водат никаде.“

По телефонскиот разговор, Трамп одржал средба со украинскиот претседател Володимир Зеленски, која, според американските медиуми, била напната. Иако го притискал Киев за територијални отстапки, на крајот предложил план за прекин на огнот долж постојните фронтови – нешто што Москва категорично го одбива.

Одлучувачкиот пресврт дошол по разговорот меѓу државниот секретар Марко Рубио и рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, кога станало јасно дека Москва нема намера да попушти. Трамп заклучил дека самитот во Будимпешта би бил „губење време“ и го стопирал процесот.

Во следните часови, по состанокот со министерот за финансии Скот Бесент – кој подолго време се залагал за санкции – Трамп неочекувано одобрил пакет мерки против нафтените гиганти „Росњефт“ и „Лукоил“. Одлуката го изненадила дури и неговиот најтесен круг на соработници.

„Ова се големи санкции“, му рекол Трамп на генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, кој тој ден го посети Вашингтон. „Се надеваме дека нема да траат долго. Се надеваме дека војната ќе биде завршена.“

Според извори од Белата куќа, Трамп бил мотивиран и од успехот на прекинот на огнот во Газа, кој го припишува на својот „построг пристап“. „Кога стана поцврст, работите се придвижија“, изјавил еден висок функционер.

Иако со месеци двоумел да воведе санкции од страв дека ќе го оддалечи Путин од масата за преговори, сега Трамп ја промени тактиката. Сепак, Белата куќа не ја исклучува можноста за нова средба меѓу двајцата лидери во иднина.

„Се надеваме дека еден ден тоа повторно ќе биде можно“, изјави портпаролката Каролин Левит. „Но, овојпат сакаме да бидеме сигурни дека од тој состанок ќе произлезе конкретен, позитивен резултат.“