Ослободените заложници на Хамас се соочуваат со тежок пат кон нормалниот живот

Последните 20 заложници ослободени од Хамас започнуваат тежок пат кон закрепнување што вклучува учење за враќање на чувството за контрола врз сопствениот живот, изјавија израелските лекари.

Секое ослободено лице ќе биде придружувано од тим лекари, медицински сестри, специјалисти и социјални работници. Тие ќе ги вратат во општествениот живот по две години заробеништво во Газа.

Тие ќе бидат лекувани од неухранетост, живеење во темнина под земја и недостаток на сончева светлина, траумата од носење синџири на нозете со месеци. Ќе научат како да се справат со необјаснета болка и необјаснети емоции. Ќе мора повторно да научат како да донесуваат секојдневни, едноставни одлуки како што е користењето на тоалетот.

Сите заложници се стабилни денес по ослободувањето и на ниту еден не му била потребна итна интензивна нега.

„Но, она што изгледа однадвор не го одразува она што се случува внатре“, рече д-р Хагај Левин, раководител на здравствениот тим на Форумот на семејствата на заложници. Тој е вклучен во обезбедувањето медицинска нега на ослободените и нивните роднини.

Според протоколите на израелското Министерство за здравство, новоослободените заложници ќе останат во болница неколку дена додека се подложат на тестови, вклучително и темелен психијатриски преглед.

Нутриционист ќе ги стави на диета за да се избегне синдромот на „повторно хранење“, што е опасна медицинска состојба што може да се развие по период на гладување поради ненадејно повторно воведување храна.

По претходните ослободувања, некои од заложниците и нивните семејства одлучија да останат заедно во хотел северно од Тел Авив неколку недели за да се навикнат на новата реалност и да одат кај другите. Други се вратија дома веднаш по отпуштањето од болницата.

Сите ослободени заложници се екстремно слаби и бледи, веројатно резултат на долго време живеење без доволно храна, рече д-р Левин.

Недостатокот на сончева светлина и исхрана може да доведе до проблеми со бубрезите, црниот дроб и когнитивните системи, како и до остеопороза.

Многу од заложниците носеа синџири на нозете во текот на нивното двегодишно заложништво, што може да доведе до ортопедски проблеми, губење на мускулна маса и формирање на згрутчување на крвта.

Елкана Бобот им кажал на своето семејство дека целото тело го боли, особено грбот, стапалата и стомакот поради присилното хранење, објави израелската телевизија Канал 12.

„Пред неговото ослободување, му беа дадени големи порции храна за да изгледа малку подобро пред светот“, изјави Ребека Бобот, сопругата на Елкан.

Некои заложници кои порано се вратија претрпеле мали мозочни удари во заробеништво кои не биле лекувани, рече Левин.

Многумина, додаде тој, добиле разни инфекции и се вратиле со сериозно ослабен имунолошки систем, поради што бројот на посетители на овие луѓе треба да се сведе на минимум.

„На претходно ослободените заложници им било кажано дека изгледаат „прилично добро“, но на некои им биле потребни многу комплицирани операции. Некои биле во постојана болка. Многумина имаат секакви болки што не можат да ги објаснат, па затоа не можат да живеат“, рече Левин.

Овој доктор, исто така, рече дека Израел научил од искуствата од арапско-израелската војна во 1973 година, кога повеќе од 60 израелски војници биле притворени во Сирија шест месеци. Многумина подоцна развиле рак, кардиоваскуларни проблеми и забрзано стареење, а им се заканувала и прерана смрт.

Војната во Газа започна на 7 октомври 2023 година, кога вооружени лица предводени од палестинската организација Хамас го нападнаа јужен Израел од Газа, убивајќи околу 1.200 луѓе и киднапирајќи 251.

Во израелската одмаздничка војна, повеќе од 67.600 Палестинци загинаа во Појасот Газа, наведе Министерството за здравство на Газа, кое е дел од владата на Хамас. Тоа министерство води детална евиденција за жртвите што агенциите на ОН и независните експерти ја сметаат за генерално веродостојна. Тие не прават разлика помеѓу мртви цивили и борци.

Најважниот чекор во враќањето на заложниците е да им се помогне да го вратат чувството на контрола, објасни Еинат Џехене, клинички невропсихолог и раководител на Одделот за рехабилитација на Форумот на заложнички семејства.

Многумина биле ослободени директно од мрежата на тунели ископани од Хамас под Газа, гледајќи сончева светлина за прв пат по две години, рече таа.

„Среќна сум што го гледам сонцето. Среќна сум што ги гледам дрвјата. Го видов морето. Немате претстава колку е тоа скапоцено“, им рекол Елкана Бобот на своето семејство, според израелските медиуми.

„Во однос на стимулацијата и автономијата, навистина е застрашувачки“, рекол Јехене, додавајќи: „Некој ве прашува: „Дали ви се оди во тоалет? Дали сакате нешто да јадете?“ Тие не ги слушнале тие прашања две години.“

Чувството за лична автономија кај поранешните заложници може да се активира со тоа што ќе им се дозволи да донесуваат мали одлуки.

Според протоколот, секој што ги лекува мора да побара нивна дозвола за сè, без разлика колку е мало, вклучително и гаснење на светлата, менување на постелнината или вршење медицински тестови.

Некои вратени заложници се плашат од физичкото чувство на жед бидејќи тоа ги прави да се чувствуваат како да се уште се во заробеништво, рече Џехене.

Други не можат да бидат сами, барајќи член на семејството да биде со нив во секое време.

Меѓу заложниците кои најлесно се интегрираа во нормалниот живот по продолженото заробеништво беа татковци, рече Левин, додавајќи дека им требаше време да ја обноват довербата со своите мали деца.

„Тоа е олеснителен фактор за закрепнување бидејќи ги принудува да се вратат во улогата на татко“, рече Левин.

Ниту една од жените кои беа во заробеништво долго време не беше мајка.

Во првите неколку дена по нивното ослободување, заложниците се во состојба на еуфорија, иако многумина се чувствуваат виновни за болката низ која поминале нивните семејства, рече Џехене.

За оние кои немаат многу контакт со медиумски информации и немаат поим што се случувало во Израел, луѓето треба да внимаваат полека да ги изложуваат на информации, истакна таа.(АП/nezavisen.mk)