Првите американски „научни бегалци“ пристигнуваат во Франција

Универзитетот Екс-Марсеј ги привлекува истражувачите кои се чувствуваат како цел на администрацијата на Трамп

Американскиот истражувач Брајан Сандберг аплицирал за програмата „Безбедно место за наука“. Тој рече дека американските истражувачки и образовни системи се „навистина нападнати“

Пристигнаа првите американски академици кои бегаат од Америка на Доналд Трамп за Франција.

Универзитетот Екс-Марсеј (АМУ) минатата недела претстави осум истражувачи со седиште во САД кои беа во последната фаза од приклучувањето кон програмата „Безбедно место за наука“ на институцијата, која има за цел да ги привлече истражувачите кои доживеале или се плашат од намалување на финансирањето за време на администрацијата на Трамп. АМУ нуди ветување за посветла иднина во сончевиот медитерански пристанишен град.Иако и Франција и Европската унија започнаа мултимилионски планови за привлекување истражувачи преку океанот откако Трамп ја презеде претседателската функција во САД во јануари, иницијативата на АМУ беше прва од ваков вид во земјата – што значи дека осумте истражувачи кои беа добредојдени се првите академски бегалци кои планираат да ги заменат САД за Франција.

Зборувајќи од лабораторијата за астрофизика на универзитетот на ридот, претседателот на АМУ, Ерик Бертон, ја спореди ситуацијата со онаа на европските академици кои избегале од прогон од нацистичка Германија и пред и за време на Втората светска војна.

„Она што се случува денес овде не е неповрзано со уште еден мрачен период од нашата историја“, рече тој.

Бертон и поранешниот француски претседател Франсоа Оланд се залагаа за создавање статус на „научен бегалец“.

Бидејќи повеќето истражувачи кои присуствуваа на говорот на Бертон сè уште не ги потпишаа своите договори со АМУ, тие побараа анонимност за да ги заштитат своите истражувачки позиции во САД доколку на крајот не бидат примени или ја одбијат понудата.

Меѓу кандидатите беа Џејмс, климатски научник на реномиран истражувачки универзитет, и неговата сопруга, која го проучува пресекот на судските системи и демократиите. Џејмс рече дека тие аплицирале затоа што „работат во области кои се таргетирани“ и би можеле да бидат склони кон намалување на финансирањето.

Додека Џејмс, кој не сакаше да се користи неговото презиме, рече дека не се смета себеси и своите колеги академици за „бегалци“, тој изрази длабока загриженост за иднината на академските истражувања под Трамп.

Брајан Сандберг, професор по историја на Универзитетот Северен Илиноис, кој ги истражува климатските промени за време на периодот на Малото ледено доба од приближно 16. до 19. век, веќе требаше да помине една година во Марсеј како гостин-професор. Додека учествувал на работилница во градот во март, тој дознал за програмата на АМУ и решил да аплицира.

„Целиот систем на истражување и целото образование во Соединетите Американски Држави е навистина нападнат“, рече Сандберг.

АМУ соопшти дека 298 истражувачи од престижни универзитети, вклучувајќи ги Стенфорд и Јеил, аплицирале, и покрај тоа што универзитетот не е препознатлив надвор од Франција во споредба со некои од неговите париски колеги. Бертон рече дека големиот број на апликанти зборува за „итноста“ на ситуацијата преку Атлантикот.

Училиштето веќе претстави 15 милиони евра за плаќање на програмата и лобира кај француската влада да придонесе за таа бројка, што би му овозможило речиси да ги удвои планираните вработувања од 20 на 39.

Сепак, преселбата во нова земја каде што англискиот не е официјален јазик е голем чекор. Исто така, тука е и прашањето за платите, кои се пониски за академиците во Франција отколку во Соединетите Американски Држави, и фактот дека има помалку пари за истражување