Што било толку шокантно во “Олимпија” на Едуард Мане? 

На денешен ден, 23-ти јануари 1832-та година, во Париз е роден Едуард Мане, француски сликар, претходник на импресионистите

Еве кратка анализа зошто едно од неговите најпознати дела, “Олимпија” своевремено било прогласено за една од најконтроверзните уметнички дела историја на уметноста.

Публиката била скандализирана кога, во 1865-та година, во Паризиен за прв пат ја погледнала.

Но, што е тоа што го направило ова уметничко дело толку “навредливо” за парискиот уметнички естаблишмент?

Мане намерно ја прекршил уметничката конвенција, сликајќи во храбар, скандалозно флагрантен нов стил што го сигнализира почетокот на модернистичката ера.

Подолу се причините зошто Олимпија на Мане била таков шок за конзервативниот Париз, и што е тоа што и денес ја прави безвременска икона на историјата на уметноста.

1. “Олимпија” на Мане ја исмејува историјата на уметноста

Може да ви се прости ако ја помешате Олимпија на Мане со вообичаените слики познати за парискиот 19 век. Исто како во класичното сликарство фаворизирано од уметничкиот естаблишмент, Мане насликал и легната гола жена во внатрешен амбиент.

Композицијата ја позајмил на познатата Венера од Урбино на Тицијан, 1538 година.

Класичното, идеализирано историско сликарство на Тицијан го дефинирало стилот на уметност што останал критериум и неколку века подоцна, со неговиот благо фокусиран свет и илузија на ескапизам. Но, на Мане и на неговите колеги реалисти им здодело од постојаното повторување.

Сакале уметноста да ја одразува вистината за современиот живот, наместо постојано истата фантазија. Така, Олимпија на Мане ја исмејува сликата на Тицијан и другите слични на неа, со воведување тешки современи теми од модерниот живот и нов, рамен, остар и директен стил на сликање.

2. Насликал вистински модел

Еден од шокантните моменти е што Мане, наспроти измислената, фантастична жена која би требало да е предмет на копнеж, намерно ја насликал Виторин Мурен, муза и уметничка која била дел од париските уметнички кругови.

Мурен била модел за неколку слики на Мане.

3. Се конфронтира со гледачот

Говорот на телото и погледот се сосема различни од тие карактеристични за претходните генерации. Наместо да гледа во гледачот срамежливо и дискретно (како Тицијановата Венера), Олимпија е самоуверена и асертивна, како да сака да каже: „Јас не сум предмет“.

Поисправена е отколку што било вообичаено за историските актови, што влијае на енергијата на самодоверба на моделот.

4. Се наговестува дека станува збор за куртизана

Иако жената што била модел за „Олимпија“ била добро позната уметничка и модел, Мане на оваа слика намерно ја поставил во друг контекст. Црната мачка десно е препознатлив симбол на сексуална промискуитетност, додека слугинката на Олимпија во позадина и носи букет цвеќе од клиент.

Жените кои работеле како „demi-mondaines“ биле многубројни во Париз во 19. век, но за тоа не се зборувало така јавно, а исклучително ретко некој уметник тоа го претставувал на толку флагрантно директен начин – на ѕидот на познат салон, за сите да ја видат.

5. Олимпија на Мане била насликана на апстрактен начин

Мане го отфрлил трендот на нежно фокусирана, романтизиран финиш, и наместо тоа, сликал очигледно рамни форми и користел контрастни бои.

Се претпоставува дека на тоа го инспирирале јапонските принтови што тогаш го преплавиле европскиот пазар. Но, ги комбинирал на начин што ја направил сликата уште “побезобразна” и шокантна за гледање. И покрај реакциите на јавноста, француската влада ја купила Олимпија на Мане во 1890 година, и денес е изложена во музејот Орсеј во Париз.

извор: The collector

превод: Лени Фрчкоска