Анархични тела или Филозофија на ранливост                      

Вчеравечер, во Културниот центар Јадро, во рамки на КРИК – фестивалот на критичка култура се одржа промоцијата на книгата ANARCHIC BODIES: CORPOREAL MATERIALISM, AFFECTS AND THE POLITICAL од Славчо Димитров

Книгата ја промовираа професорката Јелисавета Благојевиќ од Белград и професорот Љубомир Данаилов Фрчкоски.

Подолу текстот на професорот Љубомир Данаилов Фрчкоски за книгата на Димитров:

Анархични тела или филозофија на ранливост

Оваа книга на Славчо Димитров, која е всушност неговиот докторат, е амбициозна и захтевна за читање.

На моменти исклучително густа со референци и  мрежи на странични фабулации за кои ви треба подготовка како читач. Имено, не треба да се нервирате соочени со таков наратив. Посебно за читачите со менторско искуство тоа е неопходна напомена.

Текстот ги има тие моменти кои јас ги нарекувам Колумбо-момент и Ларус- момент. Првиот се сведува на ставот: Ви го откривам јас Вам ова, Вие ништи со духот  (што земајки ја состојбата во македонската научна мисла и не е далеку од вистина) и Ларус – моментот или енциклопедискиот момент  се сведува на ставот: сè ќе им ставам во текстот, сè што знам – нека умрат кога ќе читаат ( тоа посебно во II. Дел THE POLITICAL AND HEGEMONY каде се наредени  од Лакан преку Лакло, Муф, Батлер, Мархарт, Латур, Протеви и други во недофатлив ред).

Инаку во книгата има исцртано релативно јасна тематска конструкција и амбиција: да се проектира и замисли социјална ситуација, субјективизација на човекот и форми на отпор и акција – без онтолошки фундаменти позајмени од западната метафизика. Пред сè, критички, текстот е насочен кон  либераната политичка парадигма и индивидуалните човекови права во интерпретација на либерализмот и неолиберализмот.

Тоа е моќна цел и не е проблем ако остане недовршена, каква е во книгата на Димитров, бидејки е проблем за многумина да се домисли и предвиди во перспектива како еманципаторска можност.

Во текстот се следат во таа смисла  три  тематски линии низ некои клучни автори:

Првата е, каква заедница е возможна на нефондациски основи и еманципаторски перспективи (Ж.Л.Нанси , Лакло/Шантал Моф /Ранси и серија други референци). Заедница која ја вдомува радикалната различност во своите темели, ја опејува неа на некој начин и ги плете тенките нежни нитки на взаемност преку афектите на телата (sensible aesthetic) кои се изложени едни кон други (relation ontology);

Втората е: каков субјект е тој кој ја создава и таа него го создава (сингулар/плурал наместо либерална индивидуа и отелетворен, о-телесен – субјект, кој во взаемна поврзаност, упатеност еден-на-друг, кожа-до-кожа, во перформативен отпор создава заедница која му е потребна, која го ослободува и реализира (повторно Нанси, Еспосито, Батлер, Шантал Моф , Венди Браун и др);

Конечно третата е: динамичниот флуид на борбата, на отпорот и ангажманот – разбирање на политичкото, на енергиите, всушност афектите кои го водат и модалитетите кои го остваруваат субјектот, неговата заедница и поширокото општество, а се пригодни на заедницата која се замислува од о-телесниот субјект. Значи, политика на телото (body politics) како разбирање на политичкото на заедницата во надоаѓање и субјектот кој преку неa се отелотворува – се темели на овој материјализам (На ова место  Димитров добро го издвојува, на линија на Нанси, разбирање на политичкото како темелниот акт-консенсус/дисенсус, инитиум на заедницата која се создава, од политиката како серија на технични-технолошки дејствија за разрешување конфликти и развој на некоја заедница).

Овие три филозофски телоса во текстот (заедница, субјект и политичкото) се испресечени со три есеја за уметничките-социјални  пракси и автори (Торес / Жерновски , Словенечкиот Панк и Шарената револуција во Македонија?), кои остваруваат и даваат пример како таквите ослободувачки комплоти се можно-остварливи или како пропаѓаат  како уметнички и социјални меури, како ‚‚bubbles” во денешните нео-либерални, хибридни, полу-авторитарни окружувања:

Во овие делови се наоѓаат некои од најнежните записи од текстот за: на пример телото и неговото  страдањето по загубата на другиот, меланхолијата како креативна состојба, скршеноста и тагувањето како скица за идентитет, кога телата се изложени во болка (т.н. пасивната моќ во изложувањето) – кај Феликс Гонзалес Торес или Јосе Естебан Мунос.

Ја чувствувате, фино ви е пренесена низ изложувањето на Димитров, таа примарност на афектите, нивната на некој начин дарежливост и пасивната енергија на скршената интимност (brokenness) во  ‚‚големото напуштање‚‚  на фалоцентричната култура на либерализмот.

Димитров храбро нè води низ потенцијално креативните моменти на таа онтологија на о-телесниот субјект: низ неговата руинирана социеталност, срамот, меланхолијата, траумата, пропаѓањето на дното (што и да значи тоа), осаменоста и сите катастрофи кои еден обоен човек/жена, геј, лезбејка, трансџендер лик може да ги доживее  –   со намера да нè поведе кон  другата  страна од либералниот сентиментализам за изгубената  целост: на националните суверенитети, односите господар-потчинет, самодоволноста, заокруженоста, успехот, перфекцијата или императивот на постојаното подобрување и сл. хиерархии на подреденоста во неолиберализмот.

Ми се допаѓа исто така издвојувањето во текстот на моментот на анархичност на таквите субјект-тела. Нивниот судир  со хиерархиите на фундираното политичко, нивното  отварање со перфомативност (Батлер) кон другите телата во надоаѓање, кон странецот, другиот- во- себе. Кога сингуларниот идентитет ја носи трагата на другиот во себе, на исчезнатите другари и љубови ги носи со себе како дел од својот идентитет – и сето тоа кон заедницата во надоаѓање (тела-во-заедница, body-in-common).

Читајќи впловувате во еден топло-хаотичен амбиент на агонистички Квир приказни за љубов и губиток, за страдање во осаменост, страв, срам и меланхолија.

Ке ми простите на мојата либерална сентименталност (која се претвара во либерален мазохизам ) – кога ми се допаѓаат овие места кај него .

Димитров напишал добра книга за исклучителна тема. Тема на можна еманципаторска перспектива во овие мрачни времиња. Се нафатил со густа мрежа на филозофи  и активисти и ги поредил во контекст кој е тежок но вреден за труд. Благороден е обидот да се мисли ослободувачкиот лавиринт дури и како остров, меур на можната различност од сето наоколу, да се биде сочуствителен со страдањето на другиот и од мрежите на страв, меланхолија, срам и скршеност да се исткае енергија на идентификација и линија на акција. Но да се тргне и секогаш на ум да се има другиот во себе и вон себе неговото страдање како  апсолутен етички лимес на твоите социјални акции.

Му посакувам успех со книгава, но и од книгава понатаму на таа ослобудувачка патека. Овој труд  е супер старт.

Љубомир Д. Фрчкоски