Бугарскиот парламент ќе отфрли каков било „план Б“ за Северна Македонија

Бугарскиот парламент подготвува декларација за отфрлање на неодамнешните обиди за протуркување на „план Б“ за отклучување на почетокот на преговорите за пристапување во ЕУ со Северна Македонија, пишува EUalive.

Според порталот, декларацијата го повикува Скопјe да усвои план за заштита на правата на малцинствата. Според нашите извори, бугарските пратеници ќе реагираат на она што се смета за обид на Скопјe да избегне промена на уставот за да го вклучи бугарското малцинство. Во текстот натаму стои:

„Бугарија ги блокира преговорите за пристапување на Северна Македонија во ЕУ од 2020 година, наведувајќи ги нерешените историски и културни прашања, како и антибугарската политика што негативно влијае на Бугарите во соседната земја. Во 2022 година, Бугарија го укина своето вето и го поддржа „францускиот предлог“ (договорен на ниво на ЕУ под француското претседателство) дизајниран да му овозможи на Скопјe да започне преговори со ЕУ под услов да го промени уставот, додавајќи го бугарското малцинство меѓу другите малцинства. наведени во него. Сепак, овие преговори не се започнати, бидејќи владата на Христијан Мицкоски цврсто се спротивставува на промената на уставот и наместо тоа, Мицкоски зборува за „креативни решенија“ за отклучување на пристапните преговори.

На 15 мај, претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, наиде на значителна пречка во Скопјe, каде што Мицкоски цврсто ја отфрли измената на уставот за да се вклучи бугарското малцинство – клучен услов на ЕУ за унапредување на процесот на пристапување на земјата во ЕУ. Сепак, Коста отфрли секаква можност за повторно преговарање на договорот од 2022 година, повикувајќи ја Северна Македонија да се фокусира на спроведување на „планот А“ – договорените услови за пристапување, врз основа на промена на уставот за да се вклучи бугарското малцинство.

Но, на 23 мај, потпретседателката на Комисијата на ЕУ и висока претставничка за надворешна политика, Каја Калас, исто така, го посети Скопјe и даде поинаква порака. На прашањето од новинар за изјавите на Мицкоски дека верува дека ЕУ ќе најде „механизми“ за деблокирање на процесот, таа одговори:

„Знаеме дека има пречки на патот и разговаравме и за нив за да да се најдат вистински механизми за надминување на овие пречки. Значи, секако, премиерот може подобро да ги објасни своите идеи, но мислам дека дефинитивно има простор [за] дејствување. Не би навлегувала во детали ако продолжиме понатаму. Потоа, секако, ќе го известиме и печатот.“

Австрија наводно понудила да посредува во спорот меѓу Бугарија и Северна Македонија околу вклучувањето на бугарското малцинство во Уставот.Австриската министерка за надворешни работи Беате Мајнл-Рајзингер ја посетила Македонија на 16 мај. Таа ја понудила Виена како неутрално место за разговори на високо ниво меѓу Бугарија и Северна Македонија, иако Бугарија не гледа причина да преговара за нешто што е договорено на европско ниво.Претседателката Гордана Силјановска-Давкова, за Радио Слободна Европа изјави дека го поздравува гестот на Виена, но останува претпазлива во врска со резултатите. Таа предупреди дека дури и ако започнат преговорите со Софија, тие би можеле да бидат попречени од нови бугарски барања.

На 26 мај, EUalive побара од Министерството за надворешни работи на Бугарија да ги коментира навестувањата за „план Б“ и извештаите за австриско посредништво меѓу Македонија и Софија. Оттогаш не е добиен одговор. Но, EUalive дозна дека во бугарскиот парламент се подготвува декларација, со која јасно ќе се стави до знаење дека какви било „креативни решенија“ ќе бидат отфрлени од Софија.Се очекува бугарските пратеници да изјават дека нема за што да се преговара, бидејќи прашањето не е билатерално – тоа е врз основа на заклучоците на Советот на ЕУ од јули 2022 година.

Наместо тоа, текстот, кој го виде EUalive, ги повикува институциите на ЕУ да продолжат да вршат притисок врз Скопјe за гарантирање на правата на Бугарите во Северна Македонија, како и на другите малцинства, и да презентираат план за акција, кој содржи конкретни мерки за постигнување на оваа цел.

На прашањето зошто Брисел се чини дека зборува со контрадикторни гласови, Бојко Ноев, поранешен дипломат и поранешен министер за одбрана во две влади, за EUalive изјави дека ставот на ЕУ усвоен во 2022 година не ѝ се допаѓа на владата на националистичката партија ВМРО-ДПМНЕ на Мицкоски, бидејќи експлицитно ја истакнува потребата од уставни гаранции за рамноправност на македонските Бугари, заедно со сите други етнички групи таму.

„По децении репресија и ограничувања, признавањето дека во Република Северна Македонија живеат Бугари, а само оние кои добиле бугарско државјанство по потекло се над 100 илјади, е тежок удар врз националистичката политика на македонизмот“, коментираше тој.

Уставната еднаквост за Бугарите значи нивно право на свој јазик, култура, квоти во државната администрација и голем број други експлицитно регулирани права – како и за сите други, рече Ноев.Наместо тоа, владата на Мицкоски покренува политички судења против граѓаните на Северна Македонија кои ја изразуваат својата бугарска етничка припадност“, потсетил тој во разговорот за EUalive.(nezavisen.mk)