Османи предлага заедничка мисија за воскреснување на Скопската Чаршија
Старата скопска чаршија, некогаш јадро на занаетчиството и трговијата, сè почесто изгледа како музеј што тивко тоне во заборав. Кандидатот за градоначалник на Чаир, Бујар Османи, на средба со занаетчиите од чаршијата, предложи низа мерки за нејзино обновување. Иако најавите се дел од изборна програма, акцентот беше ставен на вредноста на живото културно наследство и потребата да се сочува занаетчиството како дел од идентитетот на градот.
„Старата чаршија е душата на Скопје. Но нејзината иднина зависи од луѓето кои ја одржуваат оваа традиција жива“, рече Османи, обраќајќи се пред мајстори и чираци во срцето на чаршијата.
Предложената програма опфаќа неколку сегменти. Посебен интерес предизвика иницијативата „Мајстор и ученик“, со која се предлага општинска поддршка за занаетчии што ќе обучуваат млади. Предвидени се субвенции за мајсторите, стипендии за учениците и симболични признанија за оние што го пренесуваат занаетчиското знаење.
Според Османи, ова не е само економска мерка, туку начин да се обнови прекинатата врска помеѓу генерациите и да се задржи интересот за традиционалните занаети.
Најавен е и грант-фонд за поддршка на занаетчии, кој би опфатил основни трошоци за алати, опрема, суровини, но и комунални давачки и закуп на дуќани во историското јадро. Османи смета дека ваквиот пристап може да го олесни опстанокот на оние занаетчии што со години се борат со економски притисоци, а истовремено да поттикне нови генерации да се вклучат.
Дополнително, најавен е и проект „Доживеј ја Чаршијата“, замислен како серија настани во кои посетителите ќе можат да влезат во работилници, да учествуваат во процесот на изработка и да се запознаат со занаетите на непосреден начин.
„Ќе се гледа, ќе се учи, ќе се купува. Ова нема да биде само пазар, туку искуство“, рече Османи, додавајќи дека ваквиот пристап би можел да ја зајакне туристичката понуда на градот, но и да донесе конкретна корист за самите занаетчии.
Предвидена е и дигитална поддршка, преку платформа со ознаката „Изработено во Чаршијата“, која би служела за онлајн промоција и пласман на производи. Идејата е занаетчиите да добијат поголема видливост, а автентичноста на нивната работа да биде јасно обележана и препознатлива.
На прашањето дали Чаршијата воопшто има иднина како економски и културен простор, Османи одговори дека тоа зависи од заедничкиот ангажман.
„Туристите не доаѓаат овде по брза храна, туку по историја и карактер. Но ако ја изгубиме таа автентичност, тогаш ќе изгубиме и дел од идентитетот на градот“, заклучи тој.
Со овие предлози, Османи се обидува да отвори простор за поширока дискусија: не само како да се спаси Чаршијата, туку и дали општеството навистина има интерес да ја одржи жива. Одговорот, барем според првичните реакции, допрва треба да се види на терен.
