Економски триаголник

Вчера Народната банка објави податок што не смее да помине ПОД РАДАРОТ на јавноста: во третиот квартал странските директни инвестиции( СДИ) имаат нето-одлив од 21,8 милиони евра. Ако во 2024 година, заклучно со септември, вредноста на изнесуваше над 840 милиони евра, годинава тие изнесуваат нешто над 200 милиони евра. За една година над 600 милиони евра капитал се има повлечено од нашата државата.

Во исто време, до 31 декември недостигаат околу 1 милијарда евра за да се затвори приходната страна на Буџетот. Постои сериозен и реален ризик за ликвидноста, односно износот од околу 700 милиони евра на доспеаните, а не платени обврски на државата кон приватниот сектор може да се очекува да се зголеми.

Наместо јасен план како ќе се обезбеди недостижниот приход, слушаме изјави дека „Уставниот суд ќе им ги намали пензиите на 70% пензионери“. Дали ова е навистина правна реалност или обид вината за празната каса да се префрли на судството и да се покрие неуспехот на Владата?

Дополнително, индексот на трошоци на живот во октомври 2025 е +4,5% во однос на лани, кај храната и безалкохолните пијалаци е +7%. Значи ценовниот притисок систематски ја гризе секоја плата. Наместо план како да се затвори овој јаз, слушнавме теза дека „минималец од 500 евра би донел 8–9% инфлација“. Со други зборови, проблемот не е што семејствата веќе плаќаат поскапи сметки, туку, спорен власта, тие би биле „виновни“ ако најниската плата конечно стане повисока.

За да се види размерот на падот на животниот стандард, треба да се погледне и синдикалната потрошувачка кошница која од јули 2024 до септември 2025 порасна од 60.570 денари на 65.077 денари (+4.507 денари). Во истото време, минималната нето-плата е 24.379 денари, односно за една кошница треба околу 2,67 минимални плати. Значи, дури и двајца што работат за минималец – им „фали“ уште третина плата за да ја затворат месечната математика.

Ударот врз платите продолжува и од друга страна, од понеделник, 1 декември, цената за парно на преку 60 илјади потрошувачи ќе се зголеми за 5,9%. Од 1 јануари 2026 година, над 600 илјади домаќинства ќе плаќаат поскапа струја за повеќе од 4%.

Одлив на капитал, празна буџетска каса и скап живот, ова е економскиот триаголник оваа власт.