Индекс: Јадранoт преполн со „ничии“ банкомати што наплаќаат огромни провизии
Во хрватските туристички центри на Јадранското Море има сè поголем број банкомати што не се во сопственост на банки добро познати на јавноста, а провизиите за подигнување пари од нив се огромни, и најчеста мета се наивните туристи, објави денеска порталот Index.hr.
Британец кој живее во Хрватска повеќе од 20 години, основачот на порталот Total Croatia News, Пол Бредбери, во мај напиша за овој проблем на Фејсбук, каде што изјави дека овој феномен е „канцерогена рана“ на хрватскиот туризам што ќе донесе огромен бран негативен публицитет за Хрватска доколку проблемот не се реши.
Како што вели Бредбери, неодамна има вистински „бум“ на банкомати што не се поврзани со банки, а кои често наплаќаат провизија до 20 проценти.
Тој вели дека типично сценарио е гостин да оди на ручек и дури тогаш дознава дека картичките не се прифаќаат, а келнерот потоа учтиво му го покажува најблискиот банкомат, па гостинот кој сака да подигне 200 евра на крајот плаќа 240 евра поради високите провизии.
Порталот Форбс, исто така, пишуваше за оваа тема во контекст на туризмот во Сплит.
– Сплит има стотици банкомати низ целиот град, но користете ги само оние на кои јасно е прикажано името на банката. Не користете црвени, жолти, сини или зелени банкомати. Јас го направив тоа првиот ден и на крајот платив неверојатни дваесет проценти од провизијата – изјави авторот на статијата на овој портал.
Како што изјави Хрватската народна банка (ХНБ) за Индекс, според податоците од март 2025 година, од 4.271 активни банкомати во Хрватска, 65 проценти биле во сопственост на банки, а 35 проценти биле во сопственост на други правни лица.
Со други зборови, станува збор за околу 1.495 небанкарски банкомати. Во Хрватска, најчесто станува збор за банкомати како оние на компаниите „Еуронет“ и „Ауро Домус“.
„Еуронет Ворлдвајд“ е еден од најголемите независни оператори на банкомати со повеќе од 55.000 банкомати и речиси четири милијарди долари приход во 2024 година, кој работи во повеќе од 60 земји. Нивните банкомати најчесто може да се видат на брегот, според Индекс.
За подигање готовина од банкомати во Хрватска, корисниците на картички издадени надвор од Хрватска обично плаќаат само фиксна провизија по трансакција, која се движи од 4,65 до 5,31 евра, кога станува збор за поголеми банки, а слична провизија важи и за небанкарските банкомати.
Проблемот, сепак, е што банкоматите дополнително ја нудат опцијата „Динамична конверзија на валута (DCC)“, услуга што им овозможува на корисниците на картички издадени во странство можност за „конвертирање“ во нивната домашна валута.
Доколку прифатат „DCC“, корисниците физички ќе добијат евра, но идејата е полесно да се разбере цената со оваа услуга, бидејќи ќе им се покаже точниот износ што ќе им биде наплатен во валута блиска до нив.
„DCC“ се нуди и на банкарски банкомати, но со пониски маржи отколку на небанкарски банкомати, каде што девизниот курс што се нуди преку „DCC“ често е значително понеповолен од референтниот курс на Европската централна банка, честопати за повеќе од 10 проценти.
Затоа, се препорачува „DCC“ секогаш да се одбива, според Индекс.