Foreign Policy: Јапонија веќе не смета на американската нуклеарна заштита?

По Втората светска војна, стабилноста во Источна Азија се темелеше на ветувањето дека САД ќе ги бранат своите сојузници, дури и со нуклеарно оружје. Но, Foreign Policy оценува дека Вашингтон денес повеќе не гледа ниту една сила како егзистенцијална закана, што ги менува приоритетите и границите на американската надворешна политика.

Во ова се вклопува и Трамповата доктрина „Америка на прво место“ – пристап кој ги претвора обврските кон сојузниците во повремени, пресметани трансакции, а не во трајна стратегиска посветеност.

Јапонија одамна има сè што ѝ треба за бомба

Иако Токио и понатаму ги повторува „трите ненуклеарни начела“ од 1967 година, Foreign Policy потсетува дека реалноста отсекогаш била пофлексибилна.

Јапонија:

има големи залихи плутониум,

располага со напредна технологија за збогатување и преработка,

има уставно толкување дека нуклеарно оружје за самоодбрана не е забрането.

Според проценките, државата би можела да произведе нуклеарна бомба за околу една година, а ракетното вооружување би дошло нешто подоцна.

Брзата модернизација на Кина ја менува пресметката

Северна Кореја се смета за неповратно нуклеарна држава, а Кина го забрзува развојот на својот арсенал. Особено се издвојува ракетата JL-3, која од кинеските води може да ја погоди територијата на САД. Тоа го прави кинескиот „втор удар“ далеку поверодостоен.

Во ваква ситуација, јапонскиот страв не е апстрактен:

Дали Вашингтон навистина би ризикувал Лос Анџелес за да го одбрани Токио?

Foreign Policy оценува дека веродостојноста на американската гаранција е сè потешко одржлива.

Украинското искуство како предупредување

Руската инвазија врз Украина драстично го поткопа глобалниот режим на неширење нуклеарно оружје. Според списанието, одлуката на Киев во 1994 година да се откаже од советскиот нуклеарен арсенал сега се смета за „стратегиска наивност“.

Поуката, пишува авторот, е дека хартиени гаранции вредат малку кога противникот е нуклеарна сила.

Јапонија меѓу нуклеарна автономија и постепено губење суверенитет

Foreign Policy предупредува: ако Токио не отвори сериозна дебата за својата нуклеарна иднина, ризикува „спора ерозија на суверенитетот“. Тоа би се случувало преку низа мали политички и безбедносни отстапки кон Кина – за да се избегне ескалација.

Таков развој би ја ослабнал улогата на Јапонија како еден од столбовите на рамнотежата во Азија во време кога американските приоритети стануваат сè потесни.

Светот влегува во нова нуклеарна ера, во која старите договори се распаѓаат, а стратегијата на одвраќање станува единствениот практичен механизам за стабилност.

Одлуката дали Јапонија ќе стане нуклеарна сила е нивна – но исходот, пишува Foreign Policy, може да ја редефинира геополитичката рамнотежа на целиот азиски континент.

Извор: Index.hr