САД на меѓународната листа за “надгледување” поради рапидно опаѓање на граѓанските слободи

Civicus, меѓународна непрофитна организација, ја става земјата рамо до рамо со Демократска Република Конго, Италија, Пакистан и Србија

Соединетите Американски Држави се додадени на Мониторинг листата на Цивикус Монитор, која ги идентификува земјите за кои глобалното тело за заштита на граѓанските права верува дека моментално доживуваат брз пад на граѓанските слободи.

Цивикус, меѓународна непрофитна организација посветена на „зајакнување на граѓанската акција и граѓанското општество ширум светот“, го објави вклучувањето на САД на првата листа за следење на непрофитната организација за 2025 година, заедно со Демократска Република Конго, Италија, Пакистан и Србија.

Списокот за следење е дел од Civicus Monitor, кој го следи развојот на граѓанските слободи во 198 земји. Други земји кои претходно беа вклучени на списокот за следење во последниве години се Зимбабве, Аргентина, Ел Салвадор и Обединетите Арапски Емирати.

Мандип Тивана, ко-генерален секретар на Цивикус, рече дека списокот за следење „ги разгледува земјите каде што остануваме загрижени за влошувањето на условите во граѓанскиот простор, во однос на слободите на мирно собирање, здружување и изразување“.

Одлуката за додавање на САД на првата листа за мониторирање во 2025 година беше донесена како одговор на она што групата Civicus го опиша како „напад на администрацијата на Трамп врз демократските норми и глобалната соработка“.

Во изјавата за објавување на ваквиот чекор кон САД, организациите ги наведоа неодамнешните активности на администрацијата на Трамп за кои тие сметаат дека „ќе имаат големо влијание врз уставните слободи на мирно собирање, изразување и здружување“.

Групата наведе неколку дејствија на администрацијата, како што се масовното прекинување на ангажман на многу федерални адмоинистративци , назначувањето на лојалисти на Трамп на клучните владини позиции, повлекувањето од внатрешните активности како Светската здравствена организација и Советот за права на ОН, за борба против човековите права и обидите за демонтирање на USAid.

Организацијата предупреди дека ваквите одлуки „најверојатно ќе ги засегнат граѓанските слободи и ќе ги поништат тешко стекнатите и остварени основни човековите права ширум светот“.

Групата, меѓу другото, укажа и на репресијата на администрацијата врз про-палестинските демонстранти и на досега невидената одлука на администрацијата на Трамп да го контролира пристапот до медиумите на претседателските брифинзи.

Цивикус ги опиша дејствата на Трамп по преземањето на претседателската функцијата како „неспоредлив напад врз владеењето на правото“ што не е забележан „од деновите на Макартизмот во дваесеттиот век“, наведувајќи дека овие потези ги нагризуваат контролите и рамнотежите суштински за демократијата.

Покрај списокот за следење, Civicus Monitor ја класифицира состојбата на граѓанскиот простор во земјите користејќи пет категории: отворен, стеснет, попречен, потиснат и затворен.

Во моментов, САД имаат „стеснет“ рејтинг на демократски капацитет, што го имаа и за време на администрацијата на Бајден, што значи дека додека граѓаните можат да ја остварат својата граѓанска слобода, како што се правата на здружување, мирно собирање и изразување, се случуваат повремени прекршувања.

„Ги повикуваме САД да го почитуваат владеењето на правото и да ги почитуваат уставните и меѓународни норми за заштита на основните човекови права и слободи “, изјавуваат од организацијата.

Извор: US added to international watchlist for rapid decline in civic freedoms | US news | The Guardian